Nhằm tạo cho các em học sinh THPT Phạm Văn Sáng một sân chơi giải trí lành mạnh, với các hoạt động để vui học. Từ đó giúp các em tiếp nhận tác phẩm sâu sắc hơn, đồng thời rèn luyện thêm cho các em một số kĩ năng như viết kịch bản, hóa trang, diễn xuất, đạo diễn, ca hát...qua đó các em hiểu tác phẩm sâu sắc hơn. Năm 2020-2021 tổ ngữ văn THPT Phạm Văn Sáng tiếp tục đẩy mạnh hoạt động Câu lạc bộ SÂN KHẤU HÓA TÁC PHẨM VĂN HỌC.
Hai em dẫn chương trình sân khấu hóa
Với phương châm tích cực đổi mới phương pháp giảng dạy gắn với nhu cầu thực tế của học sinh, những năm gần đây, các buổi sinh hoạt ngoại khóa theo hình thức “sân khấu hóa các tác phẩm văn học” đã quen thuộc đối với học sinh trường THPT Phạm Văn Sáng. Để tạo hứng thú cho học sinh, tổ ngữ văn THPT Phạm Văn Sáng đã tổ chức thường niên hoạt động Sân khấu hóa. Từng khối, lớp được lựa chọn những tác phẩm Ngữ Văn, trích đoạn văn học trong chương trình giảng dạy để nghiên cứu, chuyển thể sang hình thức sân khấu hóa. Thông qua hình thức trình diễn, các tác phẩm văn học dường như sống động và hấp dẫn hơn so với những giờ giảng trên lớp. Các em học sinh được dành thời gian nghiên cứu về đặc điểm, tính cách nhân vật, từ đó “nhập vai” sao cho sát nhất với nội dung của tác phẩm văn học. “Đây là một hình thức phù hợp trong thực hiện định hướng dạy học phát triển năng lực của học sinh. Thông qua hình thức sân khấu hóa đã đưa những tác phẩm ngữ văn, trích đoạn văn học đến gần hơn với các em học sinh; giúp các em có thể đồng sáng tạo với nhà văn và tạo ra sân chơi bổ ích cho các em học sinh; làm cho những tiết học văn thú vị, hấp dẫn hơn rất nhiều”.
Hình ảnh một tiết học sân khấu hóa
Tại trường THPT Phạm Văn Sáng việc đưa tác phẩm văn học lên sân khấu đã được tổ văn thực hiện có nề nếp, hiệu quả. Hầu hết các tác phẩm ngữ văn, trích đoạn văn học trong chương trình như Chí Phèo, Vợ Nhặt, nhưng nó bằng hai mày, Sơn Tinh Thủy Tinh... đã được sân khấu hóa với những góc nhìn, cách tiếp cận phong phú, sinh động. Em Tuyết Ngân 12 A6 bày tỏ cảm xúc “Theo em, sân khấu hóa tác phẩm văn học là một cách học hay, lôi cuốn người học. Bởi khi được hóa thân vào nhân vật trong tác phẩm văn học, chúng em tự phân tích, đánh giá, suy nghĩ về tâm lý nhân vật, bối cảnh, diễn biến câu chuyện, qua đó cảm nhận sâu sắc về tác phẩm văn học nói chung và từng nhân vật nói riêng”. Đồng thời chúng em có điều kiện để phát huy được hết năng khiếu của mình trên sân khấu.
Hình ảnh một tiết học sân khấu hóa
Thay vì cho học sinh đọc tác phẩm ngữ văn, thảo luận, trao đổi..., các thầy cô giáo trong tổ Văn trường Phạm Văn Sáng đã tạo điều kiện cho học sinh được học tập theo từng nhóm, chuẩn bị một cách kỹ lưỡng để “hóa thân” vào nhân vật trong các tác phẩm thuộc chương trình giảng dạy. tổ chức cho các em tập luyeeenj lời thoại, diễn xuất… Phương pháp này giúp học sinh chủ động tiếp cận văn bản, thâm nhập vào thế giới của tác phẩm để cảm nhận về các nhân vật và chi tiết trong tác phẩm sau đó tái hiện trên sân khấu lớp học. Ngoài ra học sinh còn được tự mình sáng tạo trong cách diễn xuất làm sao để diễn tả được sâu sắc tính cách, nội tâm của nhân vật mình đóng vai.. Phương pháp học này cũng góp phần xây dựng ở các bạn học sinh thói quen đọc sách để hiểu tác phẩm nhiều hơn.
Hình ảnh sân khấu hóa bài song của lớp 12A6- do thầy Hạnh hướng dẫn
Lời nhận xét của cô Vũ Hương thạc sĩ văn học từng nhận xét: “Việc sân khấu hóa tác phẩm văn học có sức hấp dẫn với học sinh bởi phương pháp này đã khơi gợi được cho các em ý muốn tìm hiểu về tác giả, hoàn cảnh sáng tác tác phẩm; giúp các em hiểu được các thông điệp mà tác giả, tác phẩm muốn chuyển tải. Đồng thời, đây cũng là cách tạo điều kiện để học sinh phát huy vai trò tự chủ trong việc học. Đồng thời các em nhớ lâu, và có cách cảm nhận riêng, không theo khuôn sáo sách mẫu”.
Phương pháp sân khấu hóa tác phẩm văn học tạo được sức hấp học sinh qua tác phẩm Nhưng nó bằng hai mày của C13- do cô Thủy Tiên hướng dẫn
Tìm hiểu được biết, để việc “sân khấu hóa các tác phẩm văn học” có hiệu quả thiết thực, điều này thầy cô đóng vai trò quan trọng trong xác định mục đích, nội dung và phương pháp đọc hiểu tác phẩm; xác định cách thức sân khấu hóa (kịch, hát, múa); lựa chọn tác phẩm, xác định phân đoạn và nhân vật rồi dự kiến kế hoạch. Việc lựa chọn tác phẩm ngữ văn, trích đoạn văn học để đưa lên sân khấu cần có sự chọn lọc để bảo đảm tính giáo dục, phù hợp với tâm lý lứa tuổi học sinh; và nhất là hạn chế những tình huống “nhạy cảm”, những chi tiết có nguy cơ hiểu lệch lạc, hiểu không đúng. Mỗi giáo viên phải đọc kĩ và chịu trách nhiệm về nội dung kịch bản. Tổ trưởng chuyên môn phải duyệt kịch bản cho tất cả các lớp để trách có sự sai sót, thiếu chuẩn mực.
Phát huy được tính sáng tạo và phù hợp với tâm lý lứa tuổi học sinh, phương pháp “sân khấu hóa tác phẩm văn học” trong hoạt động ngoại khóa tại THPT Phạm Văn Sáng đang đạt hiệu quả đáng trân trọng., góp phần đổi mới phương pháp dạy học và nâng cao chất lượng giáo dục. Đồng thời góp phần bồi dưỡng nhân cách thế hệ trẻ, hướng các em học sinh đến những giá trị chân thiện mỹ.
Tổ ngữ văn trương Phạm Văn Sáng